zaterdag 21 november 2015

Schiermonnikoog 21 November 2015 : wederom merels maar op een waterkoude dag.

Opgestaan met prachtig rustig najaarsweer. De wind was er vrijwel helemaal af en de lucht was halfbewolkt. Something for a change…. Een uurtje voor opstaan plenste het nog zo hard op het dak van het veldlab dat ik er wakker van werd. De neerslag van afgelopen nacht was 8 mm en daar zou vandaag middels frequente buien nog eens 6 mm bijkomen.
In het donker naar de netten vertrokken om de achterste netten en de grofmazige netten weer te openen en meteen vlogen me de merels al weer om de oren. In de rest van de 1e ronde komen er ook nog een paar keer kleine groepjes koperwieken over en vliegen er rond de Ebelbrug al weer circa 50 sijzen de boomtoppen in. De rallenkooien vangen gelukkig weer, in de 1e en 2e ronde in totaal 9 stuks waarbij 4 terugvangsten van eerder dit seizoen.


Foto: Waterral (Rallus Aquaticus), de grootste van vandaag, vleugel 127 mm en een gewicht van maar liefst 154,1 gram. De vogel had al behoorlijk strokleurig verkleurde poten, donkerrode ondersnavel, maar was toch een eerstejaarvogel.


foto: flankveer van waterral (Rallus Aquaticus). Hoe mooi kan een vogelveer zijn....


Foto: Detail flankveer van waterral (Rallus Aquaticus) een veer van een 1e kalenderjaar vogel want de baarden aan de schacht van de veer hebben baardjes, maar geen haakjes. Adulten hebben haakjes aan de baardjes van de baarden aan de schacht. Snapt u het nog? Zie de afbeelding hieronder voor een schets.


Detailtekening van de opbouw van een vogelveer.

Deze morgen geen houtsnip gezien, in de middag wel eentje opspringend vanuit de rand van de schapenweide. In de ochtend assistentie gehad van Hay Wijnhoven, auteur van een te verschijnen monografie over de merel. Valt die even met de neus in de… merels…. Hij komt al wild-enthousiast het pad naar het gebouw aflopen. "Er zitten overal merels op het eiland ! " Tot 12 uur blijft hij assisteren en is onder de indruk van al die merels en dan vooral de variatie in de kleden die we bij de vrouwtjes aantreffen. We hebben ook nog 2 bonte mannen met licht geschubde veren op borst en buik en lichte kin / keelvlek. Tegen 10 uur begint de bewolking snel toe te nemen en en vallen er enkele korte buitjes met hagel er bij in. Rond een uur of 11 passeert een langgerekt buienfront waaruit het uiteindelijk tot 12:15 uur blijft doorregenen. Blijven lopen is dan het devies want de radar registreert op de Noordzee nog steeds trek. En zo blijkt, want na de regen loop ik zomaar weer een heel leuke ronde met merels die dan gewoon weer opnieuw het eiland op komen denderen. Hay heeft het terrein dan inmiddels weer verlaten na nog even heel genereus 4 ringstrengen voor merelringen gesponsord te hebben, hopelijk krijgt ie daar nog een heel leuke terugmelding van…
Vandaag minder roofvogelactiviteit in het terrein, ze weten kennelijk dat we weer actief zijn. En toch hoor ik regelmatig uitgebreid alarmerende staartmezen. Aan het eind van de middag hangen er in de voorlaatste ronde ineens verspreid door het vangterrein ineens 10. Vanmiddag ook nog een pimpel teruggevangen uit 2010 ; was in dat jaar 6 x gevangen, daarna presteerde de vogel het om in ieder jaar daarna precies 3 x per jaar gevangen te worden en nu in 2015 doet ie het jaar 2010 nog eens over door nu dus weer voor de 6e x in een net te springen. Door de jaren heen toont de vogel amper schommelingen in gewicht, maar de vleugel is gemiddeld 3 mm gegroeid.
In de prachtige avondschemer vertrekken er aan alle kanten merels voor de volgende etappe, als raketjes klimmen ze uit de struiken en bomen omhoog. In die ronde vang ik er dan ook nog maar 2, samen met enkele koperwieken die juist besloten om maar in het hakhout te gaan slapen. Verstandig want de wind heeft inmiddels weer flink aangehaald en in het donker vallen er weer regelmatig hagelbuitjes.


Foto: avondlicht over het Grienglop. het zou haast geschilderd kunnen zijn....

Dagtotalen (nieuw geringd / teruggevangen) :
------------------------------------------------

Waterral 8 / 4
Koperwiek 11 / -
Winterkoning 1 / 9
Tjiftjaf 1 / -
Heggenmus - / 1
Staartmees 3 / 9
Roodborst - / 2
Pimpelmees - / 2
Merel 81 / 3
Vink 1 / -
Zanglijster 2 / -
Keep 1 / -
------------------------------------------------
Totaal: 139 exemplaren, 12 soorten, 10:15 uren

20 November 2015: Schiermonnikoog : zwart en bruin .....met de groeten uit Duitsland.

Gisteren ben ik met 6 dagen vertraging wegens een onfortuinlijke valpartij door Hanneke (met uiteindelijk een onderbeen in het gips tot gevolg) aangekomen op het eiland voor de slotperiode van dit najaarsseizoen. Er is dus 6 dagen niet gevangen, maar we hebben eigenlijk ook niks gemist want het is bar en boos weer geweest met maar liefst 3 nachten met stormachtige wind en veel regenval. Het vangterrein staat in ieder geval goed vol met water.

De dag begint met een blik uit het zijraam van het veldlab. Dat geeft de burger moed… op het veldje naast het gebouw zitten 7 merels en een gelijk aantal scharrelt al in de berm van het paadje naar de slagboom. Het is halfbewolkt en er staat een zwak briesje uit westelijke richting, in combinatie met de heersende bovengemiddelde temperaturen aangenaam voor een ronde langs de netten. Uit het 1e net achter de Ebelbrug zie ik nog net een houtsnip wegspringen, meteen gevolgd door een enorm alarm van tientallen staartmezen. Halverwege de ronde jaagt een Havik-man laag boven opstelling langs de Berkenrand op de grens van de Schapenweide. Ondertussen zie ik nog meerdere Merels invallen en komen er ook af en toe Kramsvogels en kleine groepjes Koperwieken overvliegen. Ik haal een Merel met een Helgolandring uit 1 van de grofmazige netten. De ronde levert in totaal 40 vogels op. Tussen die vogels ook enkele Staartmezen waarvan 1 terug uit 2012, in de tussenliggende tijd alleen in Augustus van dit jaar een keer teruggevangen.
Ook de tweede ronde mag er wezen, opnieuw vooral merels waarbij direct weer de grote verscheidenheid in kleedverschillen bij de vrouwen weer opvalt. Maar ook meteen weer 2 mannen met bont verenpatroon, lichte aanzet tot schubjes op borst en buik een een kleine keelvlek. Eigenlijk kun je alleen aan het begin van verkleuring van de snavelbasis zien dat het mannen zijn, anders zou je er maar zo een heel donkere vrouw van maken. Ook die zitten er namelijk tussen…


Foto: merel (Turdus merula) met in de armpennen een oude niet geruide pen waarvan de baarden compleet zijn weggesleten.


Foto: Merel (Turdus merula) met ring van ringcentrale Helgoland Germany.

Vanaf 11 uur begint de wind weer aan te halen en begint het af en toe te regenen uit korte buitjes. Die buitjes vormen zich uiteindelijk tot treintjes die net wel of net niet het eiland over komen drijven. Dat betekent blijven lopen nadat de laatste vogel per ronde is geringd en losgelaten. Ik heb na de middag de netten van 4 en 5 gesloten wegens de buien en de wind.
Naast het uithalen van vogels is er nog genoeg ander werk te doen, netten uit de struiken loshalen en strakker zetten, tussenstokken bijplaatsen om te voorkomen dat ze iedere keer weer opnieuw in de struiken vastraken, braam- en andere over het pad stekende takken terugsnoeien… Kortom, ik verveel me geen moment en scharrel de dag lekker vol. De vogels helpen mij daar goed bij, iedere ronde levert wel weer wat vogels op. De rallen laten vandaag compleet verstek gaan.Ze zitten er wel, maar alle kooien lijken nog niet helemaal volledig goed te staan terwijl ik er gisteren al de hele avond mee aan het aanpassen ben geweest. 3 van de 4 kooien staan overigens nu ook wel heel nat en dat scheelt ook meteen in de vangsten. 1 keer denk ik een Waterral in het Rallenplein te zien, maar dat blijkt bij nadering een Watersnip te zijn die achter de opvangkooi stond in plaats van er in… dat werd uitzwaaien dus.
In de voorlaatste ronde ook de grofmazige netten gesloten en daarbij diverse merels klimmend het eiland zien verlaten, keurig in zuidwestelijke richting. Zullen ze morgen al in Engeland zitten of driften ze het binnenland in? Wellicht krijgen we nog een terugmelding van deze vogels….


Foto: tjiftjaf (Phylloscopus collybita) neigend naar bruinig kleed maar toch nog teveel groen....


Foto: een nog laat doortrekkende Zwartkop (Sylvia atricapilla), man, adult.

Dagtotalen (nieuw geringd / teruggevangen) :
-------------------------------------------------

Winterkoning - / 5
Zwartkop 1 / -
Roodborst 1 / 4
Tjiftjaf 1 / 1
Merel 77 / 11
Staartmees - / 5
Kramsvogel 1 / -
Pimpelmees 5 / -
Zanglijster 5 / -
Koolmees - / 3
Koperwiek 5 / -
Vink 3 / 1
-------------------------------------------------
Totaal: 129 exemplaren, 12 soorten, 10:15 uren.

vrijdag 20 november 2015

31 Oktober 2015 : Vlieland, de laatste loodjes....

wegen het zwaarst zegt men dan altijd... Maar dat is in dit geval dan slechts het constateren dat het er al weer op zit. 14 dagen vervliegen onder deze omstandigheden als sneeuw voor de zon.
We zijn naar de baan getogen en merkten al snel dat er weer een flinke omslag in de vangsten precies op het moment van overname zou gaan plaatsvinden. Veel minder Merels namen bij het krieken van de dag hun posities in in het hout achter het slag en ook op het puinpad waren er maar een paar gaan zitten. Duidelijk dus....



Foto: na twee weken kwamen de bewaarzakjes eindelijk aan een schoonmaakbeurt toe.

En toch is zo'n moment het meest geschikt om de zaken over te dragen aan onze opvolgende ringers, Peter van Horsen en Michiel van der Weide. Wat ook nog erg leuk kan zijn op zo'n ochtend is dat er bijna altijd dan toch nog wel iets leuks gebeurt.... en dat was ditmaal dus ten eerste de vangst van weer een buitenlandse ring, weer bij een Merel.
Op het scheiden van de markt, ik wilde eigenlijk al op mijn fiets springen om naar de Zwaluw terug te fietsen, kwam Michiel met een aantal zakjes de hut binnen gestapt met de mededeling dat hij er een wat andere ring tussen had gezien.

En zo kwam uit dat vogelbewaarzakje dus een merel met een FINSE ring tevoorschijn. De eerste vogel met Finse ring die ik ooit in handen heb gehad.



Na het registreren van die vogel pak ik mijn lieslaarzen in om dan toch definitief weg te gaan, maar.....
ik hoor plotseling Staartmezen. Ik kijk door de kijkgaten richting het slag en zie allemaal Staartmezen hippend door het hout bewegen. Snel wissel ik het geluid op de luidspreker bij wat wij 'het blok' noemen en wacht af. Alsof er een lucifer aan een lont wordt gehouden ! Meteen duiken ze met z'n allen vanuit het hout het blok in. ik kijk nog even om het hoekje en zie er al een paar hangen. snel terug naar de ringhut om daar mededeling van te doen en Peter en Michiel succes te wensen en dan naar de Zwaluw.... ik had maar beter toch nog even iets langer kunnen blijven want er zaten dus wel echte witkopstaartmezen bij... die had ik graan nog eens een keer weer gezien.


Foto: detail van de culinaire genoegens in de ringhut... boterham onder de stoelpoot.